Pepee vs Caillou, Pepee Caillou´ya Karşı

Evimizde 1-2 yaşlarında çocuğu olup da Caillou'yu bilmeyenimiz var mı?
O minik oğlunuzun veya kızınızın en iyi arkadaşı. Maceralarını tekrar tekrar izlediğimiz, henüz ülkemize gelmeyen bölümlerini bulabilmek için Youtube'da saatlerce sörf yapmamıza neden olan kel oğlan Caillou. (Kayu okunuyor)

Caillou çocukların hayatına öyle bir girdi ki Caillou karakterli çocuk ürünleri yok satıyor. Bir oyuncakçı dostumuzun dediği gibi "Millet akşama kadar Caillou soruyor, Caillou'nun .oku olsa satacak mubarek"

Caillou şu anda en değerli çocuk karakterlerinin başında geliyor. Hem yaratıcısına hem yapımcısına dünya çapındaki yüzlerce çeşit çocuk ürününden alınan lisans ücretlerinden milyonlarca dolar kazandırıyor. Caillou karakterlerli kırtasiye ürünlerinden oyuncaklara, nevresim takımından mobilyalara, giysilerden ayakkabı ve çantaya, kitaplardan diş fırçasına varıncaya kadar binlerce ürün için lisans geliri yağıyor.

Caillou gibi karakterleri bir tutturdunuz mu sanırsınız ki bacasız sanayi. Eğer tutturabilirseniz yapım masraflarınız devede kulak kalacak ve para size oluk oluk akacaktır.

Evde minik oğlum her gün Caillou'yu izlerken ben de bir gözüm Caillou'da aklım sa neden bizde böyle şeyler yok yahu diye sinir olmakla meşguldü. Alt tarafı kel bir oğlan, iki çiziktirip kaş göz yapmışlar, elime kalemi alsam oturup ben dahi çizerim, adamlar para basıyor. Biz, bizim Keloğlan'ı neden dünya starı yapamadık?

Caillou adlı 4 yaşındaki bir erkek çocuğun insanlarla ilişkilerini ve günlük yaşamını konu alıyor. Caillou karakteri ilk olarak 1990 yılında doğmuş. Aslında ilk olarak bir TV yıldızı değil bir kitap kahramanı. Maceraları Fransa'da yazar Christine L'Heureux ve çizer Hélène Desputaux'un kitaplarıyla yayınlanmış. Daha sonra Kanada'da bulunan Télétoon televizyonu tarafından dizi şeklinde TV ye uyarlanmış. Aslı Fransızca olan bu dizi kısa sürede öyle tutulmuş ki daha sonra farklı dillere çevrilerek Amerika'dan Almanya'ya, İngiltere'den Türkiye'ye kadar pek çok ülkede yayımlanmış.

Caillou kelimesi de Fransızca ve Fransızca'da "saçsız baş" anlamında da kullanılıyor. Caillou aslında dizi haline getirilmeden önceki kitaplarında 4 yaşında değil. Çok daha küçük ve haliyle saçı yok. Ancak dizide yine kitaptaki aslı korunmuş ve Caillou saçsız bir halde karşımıza geliyor. Dizinin Amerikan versiyonunda ise ilerleyen bölümlerde bizi üzecek bir hastalık hasıl oluyor ve Caillou'nun Lösemi olduğu anlaşılıyor. Lösemili bir çocuğun yaşama sevincini anlatıyor.

Caillou, izleyen çocukların hemen hepsinde bağımlılık yapıyor. Dünyanın pek çok ülkesinde aynı etkiyi yapması aslında pedagogların ve psikologların incelemesi gereken bir konu. Demek ki çocuk dünyası Fransa'ymış, Amerika'ymış, Türkiye'ymiş farketmiyor. Peki nedir Caillou'nun bu kadar tutulmasının sebebi?

Çizimler ve Hikayeler Gücünü Basitlikten Alıyor

Caillou'nun bu kadar tutulmasının nedenleri arasında hem çizimin çocukların algılayabileceği şekilde basit olması hem de hikayelerin hep olumlu mesajları zevkle izlenir şekilde vermesi. Caillou'da şiddet ve küfür yok. Örnek bir aile hayatı var. Aileler de güvenerek ve severek çocuklarına bu çizgi diziyi izletiyor. Caillou'nun saçlarının olmaması, kaşının gözünün birkaç basit çizikten ibaret olması aslında onu çok güçlü yapıyor. Çünkü hedef kitle olan o yaş grubundaki çocuklar detayları algılayamıyor. Bu nedenle basit ve anlaşılır olmalı. Gereksiz taramalar ve detaylar çizgi dizideki hiçbir karakterde ve eşya, ev, doğa gibi diğer unsurlarda yok. Kullanılan renkler yine o yaş grubundaki çocukların ayırt edebileceği şekilde seçilmiş. İzleyen çocuklar, Caillou'nun tüm hareketinde kendini görüyor, aile de aynı şekilde. Ayna teorisi başarıyla uygulanmış. Çocuğa ve aileye ayna tutuyor ve böylece hem Caillou hem de ailesi bizden biri oluveriyor. Caillou yeni şeylere çok meraklı, sürekli anne babasına soruyor ve öğreniyor, Caillou gördüğü yeni şeylerden çok etkileniyor ve hemen onlarla ilgili hayaller kurmaya başlıyor. Tıpkı sizin minik oğlunuz veya kızınız gibi değil mi? Çocukların iç dünyalarını bu kadar güzel ortaya koyan ve onlarla bu kadar benzerlik taşıyan bir çizgi dizinin başarılı olması doğal değil mi?

Başarının İki Sırrı: Evrensellik ve Empati

Caillou'nun yaratıcısı Christine L'Heureux son derece yenilikçi bir misyonla bu projenin ortaya çıkış amacını "doğumdan itibaren 6 yaşına kadar çocuklar için kitap yayımlamak ve onların yaşadıkları dünya ile uyum içinde büyümeleri için öğrenmeleri sırasında, kendi benzersiz kişiliklerini geliştirmelerine yardımcı olmak" olarak özetliyor. Tabi bunu yaparken de bu karakterin yaratılmasında ve hikayelerinde Fransız psikanalist Dr Françoise Dolto nun çalışmalarından esinlenmiş. Caillou'nun kitapları tüm dünyada 10 milyonun üzerinde satılmış ve halen de satmaya devam ediyor. Christine L'Heureux bu başarıyı hikayelerin evrenselliğine ve çocukların kolayca empati kurabilmesine bağlıyor. Bu iki kelime belki de Caillou'nun başarısının sırrını ortaya koyuyor ve bize de ışık tutuyor. Bu iki kelime yani "evrensellik" ve "empati" bu işin olmazsa olmazları.

Caillou'nun Başarısında Uzmanların Payı Büyük

Çocuk psikiyatristi Dr. Nicole Nadeau Montreal Sainte-Justine çocuk hastanesinde çalışıyor. Dr Nadeau hem bir danışman hem de yazar olarak geniş deneyimlerini Caillou okuyucuları ile paylaşıyor. Dr Nadeau sadece kitapların hazırlanmasında değil ayrıca 65 Caillou animasyon dizisinde de ekipte yer almış. Caillou ekibinde yer alan diğer isimlere ve uzmanlık alanlarına da dikkatinizi çekmek istiyoruz. Fabien Savary Université du Québec à Montréal bilişsel gelişim psikolojisi ve bilişsel psikoloji alanında Princeton dan doktora yapmıştır. Isabelle Vadeboncoeur da Université du Québec à Montréal bilişsel gelişim psikolojisi alanında doktora yapmıştır. Jeannine Beaulieu,  Université de Montréal'de lisans derecesi aldıktan sonra 20 yılı aşkın süreyle bir öğretmen ve bir eğitimci olarak yaptığı çalışmalar, akademik ve psikolojik etkileri açısından çok ün kazanmıştır. Louise Gareau bir anaokulu öğretmeni olarak 12 yıl, eğitim alanında ise 20 yıldan fazla deneyime sahip bir uzmandır. Görüldüğü gibi tüm bunlar göz önüne alındığında başarı aslında bir şans değil, değil mi?

Caillou'nun yayınevi olan Chouette Publishing şöyle diyor: "Her yıl dünyada milyonlarca yeni çocuk doğar ve kendini keşif için heyecanlı yolculuk başlar. Caillou ise onların hayatı ve dünyayı keşfetmelerine yardımcı olmak için hep oradadır."

Biz Bunu Yapamaz mıyız?

Peki biz neden Türkiye'de doğup dünyaya açılan bir karakter yaratarak bu başarıyı yakalamayalım. Bizim psikanalistlerimiz ve pedagoglarımızın, yazar - çizer ve animasyon uzmanlarımızın yer alacağı güçlü bir ekiple böyle bir başarı yakalanamaz mı?



İşte biz bunları düşünürken, yüzde yüz Türk ekibi ve sermayesiyle yaratılan Peppee karakteri karşımıza çıktı. Ortaya çıkış fikri bizimkine benziyor. Sadece Caillou değil, dünyada başarıyı yakalamış pek çok çocuk karakterine bakıp bunlar bizde neden olmasın fikrinden yola çıkılmış. Çok ta haklı.

Pepee'yi Tanıyalım

Pepee'nin yaratıcısı Düşyeri Çizgi Film Stüdyosu ve sahibi Ayşe Şule Bilgiç .

Pepee'nin dünyaya gelişini şu şekilde özetliyorlar.
"Hem eğlence hem de eğitim için önemli bir araç olan çizgi filmleri izlerken, bizim yaşantımızdan, kültürümüzden bir iz olmamasını; çocuklarımızın yaşantısında yer edinmiş bir Türk çizgi karakter bulunmamasını dert edinerek yola çıktık. Türkiye?deki animasyon sektörünün henüz oluşmamış olmasından yılmadık. Altı senenin sonunda dünya standartlarındaki bir çizgi filmi çocuklarımıza sunmuş olmaktan Düşyeri Çizgi Film Stüdyosu olarak kıvanç duyuyoruz."

Pepee Kimdir?
Pepee, 4-6 yaş grubu çocuklara öncelikli olarak seslenen bunun yanı sıra 3-9 yaş aralığındaki  çocuklarımıza hitap eden bir karakter. Aile yapısı, konuşması ve mizacı ile tam bir Türk çocuğu.

İsmi Niye Pepee?
Anadolu?da pek çok kişinin bildiği üzere kekeleyerek, biraz bozuk konuşanlara ?pepe? denir; ?pepeliyor? diye dalga geçilir. Bizim oğlumuz da bölümlere yeni başladığında biraz pepeliyordu. Çocuklara düzgün konuşmayı öğretmek üzere seçtiğimiz model artık gelişti ve doğru model oluşturabilecek düzeye geldi. Filmlerin başındaki nidaya da gönderme yaparak adı Pepee kaldı!

Pepee'nin Eğitici Yönü
Bu haşarı Türk çocuğunu ve izleyenlerini Kıraç?ın coşkulu müziği eşliğinde eğlendirirken eğitici değeri için de titiz bir çalışma yürüttük. Prof. Dr. Sabiha Paktuna Keskin önderliğinde, eğitim danışmanı akademisyenlerden oluşan bir kadro ile ?Pepee?yi bir sene boyunca izleyen bir çocuğun öğrenmiş olacakları?nı bir tabloda netleştirdik. Bölümlerimiz bu müfredat çerçevesinde oluşturulmakta. Bu omurga üzerine inşa edilen bölümlerimiz, hem bizim danışman kurulumuz hem de TRT Çocuk Kanalı tarafından sahne sahne, kelime kelime incelenmektedir.

Pepee'nin yaratılışından bugüne kadar geçen zorlu süreci Ayşe Şule Bilgiç çeşitli televizyon programlarında anlattı. Çok kısıtlı maddi imkanlarla, daha çok ekibin fedakarlıklarıyla uzun ve zahmetli bir yol alınmış. Batıda yapılan herşeye kucak açan ama Türk yapımı olunca tu kaka diyen zihniyetle mücadele edilmiş. TRT Çocuk'un maddi katkılarıyla da bugünlere gelmiş. Aynen Caillou'nun yukarıda anlattığımız iş modeliyle bu karakter ve hikayeleri yaratılırken uzmanlardan ve pedagoglardan yardım ve danışmanlık alınmış. Sonuçta gerçekten bir başarı yakalanmış. Çünkü Pepee çocuklarımızın severek izlediği yapımlardan biri haline geldi. Şimdilerde Pepee'nin oyuncakları, pazılları, kırtasiye ürünleri ve ev tekstil ürünleri de satılmaya başlandı.

Büyük oyuncak üreticileri, Zorlu Grubu gibi dev ev tekstil üreticileri, Keskin Color gibi tanınmış büyük firmalar orijinal Pepee karakterli ürünleri üretmeye ve piyasaya sunmaya başladılar.

Pepee çocukların severek izlediği bir yerli çizgi dizi haline gelmesine rağmen özellikle İspanyol çizgi dizi Pocoyo'ya olan benzerliğiyle eleştirilmeye devam ediyor. Ayrıca bu yazımızda belirttiğimiz evrensellik ilkesinden de uzaklaşmaya ve daha yerel olmaya başladı. Bu konuları ve Pepee hakkındaki bizim eleştirimizi bir sonraki yazıya bırakıyoruz.

Hoş geldin Pepee. Yolun açık olsun.