Yağları Doğru Kullanmayı Öğrenin

Yağları Tanıyalım.

Son yıllarda beslenme uzmanları ve doktorlar yağlarla ilgili bildiklerimizin aksini söylemeye başladılar. Yıllardır tükettiğimiz yağların nerede, ne şekilde kullanılacağını bilmek sağlığımızı korumak için son derece önemli.

Yağlarla ilgili bildiklerimizin değişmesi de nano teknoloji, moleküler tıp, hücresel tıp sayesinde gerçekleşti çünkü bilim bu teknolojileri geliştirdikten sonra bu yağlar hücresel düzeyde incelenmeye başlandı.

Doğal olan yağların tümü sağlığımız için faydalıdır. Tereyağı, balık yağı (omega-3 içerir.), mısırözü ve ayçiçek yağı (omega-6 içerirler.), zeytin ve fındık yağı (omega-9 içerirler.) en sağlıklı yağlardır. Fakat bu yağları ne şekilde kullanacağımıza dikkat etmemiz gerekir.

Doymuş yağlar: Tereyağı, kuyruk yağı, hayvansal kaynaklı katı yağlar doymuş yağlardır. Bu yağları doğallığını bozmadan tükettiğimizde, son derece faydalıdırlar. Bu yağlar kolay kolay bozulmazlar ve ısıya dayanıklıdırlar. Örneğin, sabahları omlet yaparken, margarin veya çiçek yağı kullanmak yerine tereyağını gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz.

Doymamış yağlar: Bitkisel kaynaklı olan sıvı yağlardır.
Zeytin yağı ve fındık yağı omega-9 içerirler ve ısıya dayanıklı yağlardır. Kızartmalarımızı zeytin yağı veya fındık yağı ile yapabilirsiniz.

Balık yağı omega-3 içerir ve çabuk bozulur. Bu nedenle çabuk tüketmemiz gerekir.

Ayçiçek ve mısırözü yağı omega-6 içerirler. Isıya dayanıklı değillerdir. Isıl işlem gördüklerinde, zararlı hale gelirler.

Kanola yağı %10 omega-3, %22 omega-6 içerir. Kızartmalarda kullanılmamalıdır.

Trans yağlar doğallıkları bozulmuş bitkisel yağlardır. Örneğin, kızartma yaparken kullandığımız ayçiçek ve mısırözü yağı ısıya çok maruz kaldığı için artık trans yağa dönüşmüşlerdir ve sağlığımız için tehlikeli bir hale gelmişlerdir.

Margarin ve katı yağlar fabrikasyon işlemler sırasında bozulur ve trans yağa dönüşürler. Sonuç olarak da bu yağlar tehlikeli omega-6 içerir hale gelirler. Tehlikeli hale gelmiş omega-6, omega-3 yağının tüm faydalarını yok eder. Trans yağlar ve margarinler uzun süre bozulmazlar. Bu yağların renkleri değişmez, tatları bozulmaz ve vücudumuzda sağlıklı yağların yerini işgal ederler. Bizim sağlıklı yağlardan alacağımız omega-3 ve omega-6'nın işlevlerini bozarlar.

Bitkisel Yağlar Nasıl Trans Yağa Dönüşüyorlar.

- Bitkisel sıvı yağlar margarin haline dönüştüğünde içinde trans yağ oluşur.
- Yağlar rafine edilirken trans yağa dönüşürler.
- Bitkisel yağlarla kızartma yapılırken aşırı ısı nedeniyle içinde trans yağ oluşur.
- Yağlar açıkta bırakıldığında, ışık ve oksijenle temas ederler, tatları acır ve içinde trans yağlar oluşur.

Trans Yağların Zararları Nelerdir?

- Bağışıklık sistemini zayıflatırlar.
- Bağışıklık sistemi zayıflayınca, kişilerin kanser riski artar.
- Trans yağlar kanda zararlı LDL kolesterol haline gelirler.
- Kandaki faydalı HDL kolesterolünü düşürürler.
- Damar tıkanıklığına sebep olurlar.

Yağları Nasıl Kullanmalıyız?

Her gün mutlaka bir miktar zeytin yağı ve tereyağını besinlerle birlikte almalıyız. Örneğin, kahvaltılarımızda tereyağ kullanabilir, pilav, makarna ve kurabiyelerimizi tereyağ ile yapabiliriz. Fakat tereyağımızın da doğal, katkısız olmasına dikkat etmemiz gerekiyor.

Eğer mutfağımızda daha çok çiçek yağı kullanıyorsak, bu alışkanlığımızı değiştirmenin zamanı geldi çünkü omega-6 yağı vücudumuza fazla miktarda girdiğinde, hücre zarlarımızda çok fazla yer işgal eder böylece omega-3 barınacak yer bulamaz. Halbuki, omega-3 ve omega-6 yağlarının vücudumuza giriş oranı 1/4 oranında olmalıdır. Omega-6'nın vücudumuzda daha fazla yer işgal etmesi hücrelerimizde hasara sebep olmaktadır.

Sağlıklı Yağların Faydaları Nelerdir?

Yağlardaki omega-3 ve omega-6'nın asıl görevleri vücudumuzda bulunan bütün hücre zarlarını kuvvetlendirmek ve dış etkenlere karşı yıpranmaları önlemektir. Hücre zarlarımız bu yağlar sayesinde esnekliğini korur, güçlenir ve hücrelerin yıpranmalarını, çabuk parçalanmalarını önlerler.
Bu yağlar doğal olarak vücudumuza girdiklerinde, bizi aşağıdaki hastalıklardan korurlar.

- Obeziteyi önlerler,
- Yaşlanmayı yavaşlatırlar,
- Kanser riskini azaltırlar,
- Bağışıklık sistemini güçlendirirler,
- Kalp-damar tıkanıklıklarını önlerler dolayısıyla kalp krizi ve felç riskimiz azalır,
- Yaşla birlikte gelişen ağrıları önlerler,
- Meme hastalıklarını önlerler,
- Alerjileri önlerler,
- Rahim ve yumurtalık hastalıklarını önlerler,
- Sedef hastalığını önlerler,
- Depresyonun ortaya çıkmasını engellerler,

Omega-3 ve omega-6'nın diğer faydaları ise, doğal şekillerde vücudumuza girdiklerinde A,D,E,K vitaminlerinin doğru şekilde emilimini sağlamalarıdır. Eğer bu sağlıklı yağları vücudumuza doğru şekilde almazsak veya hiç almazsak, yağda eriyen bu A,D,E,K vitaminlerinin emilimi gerçekleşemez. Sonuçta da, vücudumuzun bağışıklık sistemi düşer ve hastalıklara karşı daha dirençsiz oluruz.

Omega-3'ü Hangi Besinlerle Alırız?

1. Somon, palamut, uskumru, hamsi, istavrit, sardalya gibi soğuk deniz balıklarından,
2. Doğal tavuk yumurtasından,
3. Kuzu ve keçi etinden,
4. Keten tohumundan,
5. Semizotundan,
6. Kabak ve ayçiçeği çekirdeğinden,
7. Fındık, fıstık, badem ve cevizden.

Zeytinyağı Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Zeytinyağını cam şişelerde ve market raflarından tenekelerde almalıyız. Pazarlarda plastiklerde satılan zeytin yağları sağlığımızı tehdit edebilir çünkü zeytinyağı asidik yapısı nedeniyle plastik maddeleri çözer ve böylece zararlı kimyasallar içermeye başlar. Zeytinyağını koyu renk cam şişelerde muhafaza etmek gerekir. Eğer bu mümkün değilse zeytinyağını ışık almayan bir yerde ve ağzı kapalı olarak saklamalısınız.

Konu Resmi İçin Teşekkür (Thanks For The Image): Pixabay