Pepee Orijinal mi, Yoksa Pocoyo´dan Aşırma mı?

Pepee Türk çizgi animasyon tarihinde başarı yakalayan ilklerden. Yurt dışında başarıyı yakalamış olan o kadar çok animasyon varken Türkiye´den neden böyle projeler çıkmıyor derken bu konuda atılmış önemli bir adım.

Bu yazımız aslında Pepee VS Caillou, Pepee Caillou´ya Karşı başlıklı yazımızın bittiği yerden başlıyor.

Çocuklarımız Pepee´yi de severek izliyor ve Pepee karakterli çocuk ürünleri de başarılı bir satış çizgisi yakalamış görünüyor. Bu bizi sevindiriyor. Meyve veren ağaç taşlanır mı desek bilmiyoruz ama Pepee konusunda en büyük eleştiri İspanyol çizgi karakteri Pocoyo´ya olan büyük benzerliği.

Sabah Gazetesi yazarı Mevlüt Tezel bu konuda zehir zemberek bir yazı yazmış. Önce o yazıyı aktarıyoruz sonra biz de görüş ve eleştirilerimizi yapacağız.

Mevlüt Tezel / Günaydın

Aslında yazmayacaktım?
Ekrana yansıyanların hemen hemen yarısı yabancılardan kopyalama-yapıştırma ya da fazlaca esinlenme olduğu için ´Pepee´ yazmaya bile değmezdi?
Ta ki, Dipnot´ta şu yazıyı okuyana kadar: "Çocuklar ´Pepee´yi çok seviyor? Üstelik ´Pepee´ yabancı da değil.
Onun İspanyol, Fransız ya da İngiliz bir çizgi film kahramanı olduğunu düşünenler yanılıyor.
Yaratıcısı hepimizin yakından tanıdığı bir isim: Gazeteci, oyuncu, aynı zamanda da sanatçı, Kıraç´ın da eşi olan Ayşe Şule Bilgiç."

Dedesi Ninesi Bizden Ama?

Hem kopyanın kralını çek hem de büyük yaratıcılık payesi kazan.
Yoo, bu kadarı da fazla!
Sevgili Dipnot editörleri, aranızda çocuk büyüten yok galiba. ´Pepee´yi bir de bana sorun.
Bende iki küçük çocuk olduğu için çocuk kanallarını izlerim. Şu İspanyol çizgi kahraman ´Pocoyo´ var ya, ´Pepee´nin ikiz kardeşi?
Muhtemelen Şule Hanım, kariyeri cover yapmaktan ibaret, ´kopyala-yapıştır´ın efendisi eşi Kıraç´ın izinden gitmiş!
Evet, ´Pepee´ Trakya karşılaması oynuyor, dedesi- ninesi bizden ama asıl önemli olan orijinali?

Vallahi Ayıp!
İddia ediyorum; liseli bir gence, "Al şu ´Pocoyo´yu bizden bir velet yap" deseler aynı değişiklikleri yapardı.
Ama önemli olan konsepti yaratmaktır. Onu da sağ olsunlar, İspanyol arkadaşlar yapmış?
Bizimkiler ise fili, zürafa yapmışlar, ´Pocoyo´nun şapkasını değiştirmişler?
Lakin dış ses aynı. Tıpkı ´Pocoyo´da olduğu gibi bir yetişkin ´Pepee´ ile konuşuyor, ona sayı saymayı, kardeşini sevmeyi vs. öğretiyor.
Ama orijinali o kadar güzel ki, kopya çekerken gizleyememişler. ´Pepee´nin konuşma tarzı, ses tonlaması bile aynı.
Tabii ´Pocoyo´dan ´Pepee´ ismini üretmeleri de güzel! Bari Ali, Veli, Cin Ali deseydiniz?
Hem neredeyse aynısını yap sonra da senden büyük yaratıcı diye bahsetsinler; hem de bu işi ticarete dök, dergisini falan çıkar.
Ayıp ya? Vallahi ayıp!

Yazı burada bitiyor. Gelelim bizim görüşümüze.

İlk olarak yukarıdaki bu yazı Pepee´nin Pocoyo´ya benzerliği konusundaki ilk eleştiri değil. Bundan aylar önce Pepee´nin yaratıcısı Ayşe Şule Bilgiç´in katıldığı bir televizyon programında bu benzerlik kendisine soruldu. Verdiği cevap şu oldu.
"Pepee, uzman pedagogların görüşü alınarak hazırlanmış olan bir yapım. Pepee´nin kaşı - gözü ve tüm çizimleri basit çünkü o yaş grubundaki çocuklar detayları algılayamıyor. Haliyle sadece iki yuvarlaktan oluşan gözler, iki çizik kaşlar olunca karakterler de birbirine benziyor. Bu nedenle bu yaş grubuna hitap eden karakterlerin birbirine benzemesi çok doğal."

Yapma be Ayşe Şule. Bu sözler durumu kurtarmıyor. O zaman Caillou ile Pocoyo neden birbirine benzemiyor diye sorarlar. O zaman ne diyeceksin? Caillou´nun da Pocoyo´nun da çizimleri basit ama birbirine hiç benzemiyorlar. Ama yukarıdaki yazıda dedikleri gibi Pocoyo ile Pepee birbirine ikizi kadar benziyor. Ayrıca sadece çizimler değil her ikisinin de mavi kıyafeti, şapkaları, çevrelerindeki karakterler, dış sesler, konuşma tarzının benzerliğine ne demeli. Gerçekten taklit olmadığını düşünmek için çok iyi niyetli olmak gerekiyor. Biz taklit, aşırma, çalıntı vb gibi hoş olmayan terimlerden uzak durmak istesek te insanın aklına geliyor.

Madem bu kadar emek veriyorsunuz, bu kadar danışmanınız var, metin yazarınız, animasyon yapımcılarınız, çizerleriniz var, koskoca ekipte hiç kimse çıkıp da arkadaşlar bu Pepee şu Pocoyo´ya çok benzedi, bu olmaz demedi mi?

Şimdi siz bu Pepee´yi alıp Pocoyo´nun gösterildiği ülkelere pazarlamaya kalksanız alacağınız cevap bellidir. Türkler Pocoyo´nun taklidini yapmış. Pocoyo´yu gösteren hangi televiyon kanalına bunu satabilirsiniz? Hiçbirine. Neden? Çünkü taklit gibi duruyor. Acaba bu eleştiriyi alacağınızı hiç düşünmediniz mi? Hadi diyelim ki gerçekten çok iyi niyetlisiniz ve asla Pocoyo´yu taklit etmediniz. Tamamen özgün bir karakter yaratmaya çalıştınız. İnsan bir bakmaz mı buna benzeyen başka bir karakter var mı diye. Pepee ille de Pocoyo´ya benzemek zorunda mıydı?

Şimdi sıkı durun ve bu yazdığım cümleyi iki kere okuyun: Benim iki buçuk yaşındaki oğlum Pocoyo ile Pepee´yi ayırt edemiyor. Acaba Pepee´yi yaratırken pedagoglardan ve uzmanlardan danışmanlık alan ve o yaş kategorisindeki çocukların çizgilerdeki detayları algılayamayacağını öngörüp buna göre karakterleri şekillendiren Düş Yeri Çizgi Film Stüdyosu ekibi, bu iki karakter biz büyükler için bile birbirine bu kadar benzerken, o el kadar çocukların bunu ayırt edebileceklerini mi düşünüyor? Biz sizin için test ettik. Oğlumla yaşıt olan kuzeni de bu iki karakterin çizgi animasyonlarını izledi ve o da ayırt edemiyor. Demek ki neymiş? Bu iki karakter çocuk gözüyle bakıldığında birbirinden ayırt edilemiyormuş. O zaman bunda bir yanlışlık var.

Bizim ikinci eleştirimiz Pepee´nin evrensellikten uzak ve yerel bir karakter olmaya başlaması. Caillou örneğini incelerseniz göreceksiniz ki Caillou´nun başarısı gerek O´nun hal ve tavırlarıyla gerek hikayeleri itibarıyla uluslararası bir nitelikte olmasına bağlı. Pepee ise halay çekiyor, Trakya karşılaması oynuyor. Hal böyle olunca aklımıza şu soru geliyor. Acaba büyük sponsorunuz TRT Çocuk olduğu için mi böyle oluyor? Parayı veren düdüğü çalar, TRT bizden yerel unsurlar istedi, Türk Kültürü´nü çocuklarımıza aktarmak da amacımız diyorsanız ona sözümüz yok. Ama siz Türkiye´den Dünya´ya uzanan bir karakter yapacağız diyorsanız bu olmamalı. Evrensellik ve empati Caillou´nun başarısının ardındaki iki gerçektir. Siz de Pepee´nin uluslar arası bir karakter olmasını ve Türkiye dışındaki çocukların da Pepee ile empati kurmasını istiyorsanız Trakya karşılaması buna çok uygun olmayacaktır.

Pepee uluslar arası bir başarı kazansın veya kazanmasın evimizde çocuklarımıza hoş vakit geçirten, eğiten ve öğreten faydalı bir yapım. Hem sadece yerel bir karakter olmasının ve bize özgü kültür mirasımızı çocuklarımıza aktarmasının faydası ve bunun getirdiği farklılıkla bizim için daha iyi bile olabilir. Caillou ve benzerlerinden uluslar arası temaları zaten alıyoruz, varsın Pepee de bizim çocuklarımıza bizim kültürümüzü ve değerlerimizi aktaran bir kahraman olsun. Faydası var zararı yok.

Her ne olursa olsun Türk Animasyon tarihinin kitabı yazılsa Pepee´den mutlaka önemle bahsedilecektir. Amerika´da, Avrupa´da adamlar on yıllardır bu işlerin kurdu olmuşlar, biz daha ilk projemizde onları yakalayacağız diye bir düşünce olmamalı ve eleştiriler de dozunda kalmalıdır. Bu bakımdan Pepee ekibine başarılar diliyoruz. Moraliniz bozulmasın. Siz bir yol açmış oldunuz, eğrisiyle doğrusuyla ilk olmasına rağmen de çok güzel bir iş çıkardınız. İnanıyoruz ki sizin açtığınız yolda, bu çalışmalar artarak devam edecektir. Bir gün bir Türk animasyon filminin milyonlarca dolarlık gişe yaptığını ve yabancı TV kanallarında kapışıldığını gördüğümüzde size çok şey borçlu olacağız.

Sevgiyle kalın. Evimizde sizi izliyoruz. Başarılar.